Klazien van Brandwijk-Wiltjer studeerde begin jaren tachtig aan het Humanistisch Opleidingsinstituut (HOI). Later werd ze humanistisch raadsvrouw bij Defensie en inmiddels is ze gepensioneerd. “Het HOI was de plek waar ik theoretische kennis opdeed om als raadsvrouw stevig in mijn schoenen te staan, niet alleen binnen Defensie, maar ook in mijn persoonlijk leven.”
HOI-studentes Annemieke, Toos, Hannie, Klazien en Patty.
Wennen
“Tot op het moment dat ik in 1980 op het Humanistisch Opleidingsinstituut (HOI) in Culemborg kwam, had ik voornamelijk met mannen in een vakbeweging en omroep gewerkt. Ik kwam op het HOI terecht in de vrijdaggroep, een groep waarin veel vrouwen en twee mannen zaten. Dat was wennen, maar na korte tijd vond ik mijn draai en de groep was als het ware een warme deken.
Verschillende vrouwen hadden eerder in hun leven de keuze gemaakt om fulltime voor man en kinderen te zorgen en waren een aantal jaren uit het arbeidsproces. Zij zagen het HOI als een nieuwe kans om terug te keren op de arbeidsmarkt. Ik wilde een HBO-diploma halen en als docent aan de slag te gaan in het Humanistisch Vormingsonderwijs. Een aantal vrouwen was overtuigd humanist en al jaren lid van het Humanistisch Verbond. Anderen waren bewust geen lid van het Verbond. Het was een gemêleerd gezelschap qua leeftijd, opleiding, arbeidsverleden, politieke achtergrond, maatschappelijke positie en milieu. Allemaal een totaal andere achtergrond. Fascinerend vond ik dat. Ik trok voornamelijk op met Toos, Hanny, Patty en Annemieke. Vrouwen die zich nadrukkelijk profileerden als geëmancipeerd en feministisch. Andere namen die me te binnen schieten zijn Maaike, Josanne, Rietje en Heleen.
Veel verschillende vakken
De sfeer op het HOI was soft, warm, vriendelijk, solidair, emotioneel en uitdagend. Bij alles werden vragen gesteld. Door het jonge docentenkorps was er een hele dunne scheidslijn tussen studenten en docenten. In de loop der jaren volgde ik veel verschillende vakken: Sociologie, Andragogie, Pedagogie, Psychologie, Psychopathologie, Werken in en met groepen, Oriëntatie werkvelden, Maatschappelijke stromingen, Empathie, Filosofie, Westerse Godsdiensten, Niet Westerse Godsdiensten, Basis Leergroep, HVO, Vormingsonderwijs, Geestelijke werk, Humanistiek en Praktisch Humanisme. Ik had geen echte voorkeursvakken, ik vond het totaalaanbod aantrekkelijk. Wel irriteerde het tempo waarin de stof werd behandeld me soms: Wat mij betreft mocht het wel wat sneller. Filosofie vond ik een lastig vak terwijl Sociologie en Werken in en met Groepen mij op het lijf geschreven waren. Humanistiek en Praktisch Humanisme ervoer ik als een wereldreis. Ton Jorna, Jan Hein Mooren, Marjan Wimmers, Mieke van Wijck, Elly Hogeveen, Rob Tielman, Peter Derkx, Denijs Bru, John Brobbel, Josje Fermont, Albert Nieuwland, Ina Brouwer, Dieuwertje Bakker, Rob Buitenweg en Karl Derksen zijn de docenten die ik me herinner.
Studentenraad
Al snel was ik vertegenwoordiger van onze groep naar de Studentenraad, waarin ik in de loop der tijd verschillende functies heb vervuld. De studentenraad was nauw betrokken bij de voorbereidingen om te komen tot erkenning van het HOI als officiële HBO en later Universiteit.
Op 1 augustus 1981 ben ik als raadsvrouw bij Defensie gaan werken. Als een van de eersten in mijn groep had ik een vaste baan in een humanistisch werkveld. ‘Mijn’ HOI-groep was een belangrijk rustpunt waarin ik mijn twijfels en onzekerheden over het werk kon delen. In 1984 ben ik afgestudeerd.
Warme deken
Herinneringen aan het HOI heb ik te over. De weekenden waar we overnachtten in jeugdherbergen. De groepsdiscussies over de inhoud van het werk. De basisleergroep waar ik maar moeilijk mee uit de voeten kon en die ik eigenlijk maar ‘gezweef’ vond. De lieve, mooie, confronterende en steunende woorden die we elkaar bij het afsluiten van de leergroep in een boekje schreven en die ik in mijn latere leven nog menig maal heb gelezen. Mijn contact met Marianne Lapien van de administratie. De voorbereidingen van de vergaderingen van de Studentenraad, het samenstellen van het studentenblad. De inzet en motivatie van de docenten die mij in staat hebben gesteld om die theoretische kennis op te doen om als raadsvrouw stevig in mijn schoenen te staan, niet alleen binnen defensie, maar ook in mijn persoonlijk leven. De plek waar mijn levensbeschouwing de theoretische onderbouw heeft gekregen. Het HOI, de warme deken die nog altijd in mijn rugzak zit.”